Dagboek van verzetsstrijder A.Roeleven uit Nijmegen samen met een handgeschreven brief van Prins Bernhard aan Antoon Roeleven. Samen met zijn Verzets-speld van de Binnenlandse Strijdkrachten 1944-1945. Hieronder het artikel uit de REVUE.

Het verhaal van Antoon Roeleven Koninginnenlaan 2 begint op een decemberavond in 1940, toen hij werd uitgenodigd voor een verzetsvergadering in een Nijmeegse pastorie. Wat er die avond werd besproken, doet er nu niet meer toe, maat toen de heer Roeleven weer op straat stond, was hij zo gespannen als een veer. Hij kende één ideaal: de Duitsers en hun trawanten bevechten tot het uiterste. Roeleven heeft woord gehouden, want als gevolg van een ziekte die hij zestien jaar geleden opliep door het verzet, is hij enkele weken geleden door de dokters opgegeven. Na de samenkomst in de pastorie verzekerde Antoon Roeleven zich van de medewerking van enkele vrienden en samen begonnen zij het gevaarlijke werk: piloten smokkelen, onderduikers onderbrengen en overvallen plegen. Tot de belangrijkste taak van Roeleven en zijn makkers behoorde het smokkelen van geallieerde piloten over de Waalbrug naar een opvangcentrum in de omgeving van Overasselt. Zij hadden gemene zaak gemaakt met een paar Oostenrijkse schildwachten van de brug en deze samenwerking verliep zo voortreffelijk, dat de illegale strijders zonder de achterdocht van de Duitsers op te wekken honderden piloten in veiligheid konden brengen. Alles ging goed tot in maart 1944. Op een koude maartnacht in dat jaar sloop Roeleven met twee Australische piloten door de weilanden rond Nijmegen naar Overasselt. Zij hadden pech. Het groepje mannen werd opgemerkt door enkele patrouillerende Duitsers. Roeleven reageerde zó snel, dat de vijanden niet direct konden toeslaan. Met de beide Australiërs achter zich aan sloop hij naar een riviertje en met een rietje als luchtbuis tussen hun lippen lieten de drie mannen zich op hun rug op de bodem van het water zakken. Meer dan een half uur lagen ze roerloos in het koude water. Hun lichamen werden hard en stijf als ijsblokken, maar de truc slaagde. De Duitsers waren om de tuin geleid en een half uur later, na zich eerst warm te hebben gewreven, waren de mannen al weer op weg naar het zuiden. Zonder mankeren leverde Roeleven zijn ,,vracht’’ af in Overasselt. Maar drie dagen na dit koude avontuur zakte Roeleven, die als bankwerker op een fabriek werkte, bewusteloos in elkaar. Hij werd naar huis gebracht, waar de dokter een zware pleuritis constateerde. ,,Voorlopig een half jaar naar bed,’’zei de geneesheer. Het gewicht van de kolossale verzetsstrijder verminderde in deze periode van 186 tot 102 pond. Roeleven was doodziek, maar vol belangstelling luisterde hij naar de boeiende belevenissen van zijn vrienden in het verzet. Op 17 september 1944. Vertelde één van hem, dat de eerste Amerikanen waren gesignaleerd aan de grens van de stad. Van dat ogenblik af was Roeleven niet meer te houden. Resoluut sloeg hij zijn dekens terug, kleedde zich met het koortszweet op zijn voorhoofd aan, greep zijn carabijn en ging met zijn makkers op zoek naar de Amerikanen. Bij de Graafse brug beleefde Antoon Roeleven één van de mooiste ogenblikken van zijn leven. Hij schudde, ofschoon hij bijna niet op zijn benen kon blijven staan, vol eerbied de hand van de eerste bevrijder, de voor de Nijmeegse verzetsstrijder legendarische Amerikaan, Ted Bachenheimer. Nijmegen was spoedig bevrijd. Roeleven trok met de Amerikanen en Canadezen naar het noorden en het oosten, vechtend als een leeuw, als een man zijn pijn verbijsterd. En het was een hele tegenvaller voor hem, toen hij door de Nederlandse legerleiding uit Duitsland werd teruggeroepen. Eenmaal terug, kreeg zijn leven een dramatische wending. Op zekere dag botste een dronken Canadees met zijn wagen in volle vaart tegen de auto van Roelen. De Nijmegenaar werd met een zware hersenschudding opgenomen in een ziekenhuis. Maar wat erger was, het lichaam van Roeleven was zo verzwakt, dat de nog niet genezen pleuritis alle gelegenheid kreeg, zijn vernietigende werk voort te zetten. Roeleven moest het hoofd buigen. Hij was oorlogsinvalide en lag jaren op bed. ,,dat was niet het ergste,’’ vertelde Roeleven nu. ,,De grootste klap kreeg ik, toen bleek dat ik geen recht had op een invaliditeitspensioen. Vijf jaar moest mijn vrouw met zeven kinderen rond komen met 25 gulden per week. Wij hebben schreeuwende armoede geleden.” Langzaam verbeterde de toestand van Roeleven, maar vier jaar geleden kreeg hij opnieuw een inzinking. Hij moest weer op bed. Zijn hart wilde niet meer. Angina pectoris, constateerde de dokters. De oorzaak was ook nu weer de sloot die hij zeventien jaar geleden moest opzoeken, om te ontkomen aan de wraak van de bezetters. De laatste jaren is Roeleven niet meer van zijn bed geweest. Per dag eet hij zes beschuiten, aangevuld met drie kopjes melk, voor de helft aangelengd met water. Al vier jaar lang. Roeleven is opgegeven door de dokters. Hij weet het. Hij krijgt doorlopend hartaanvallen, maar hij is er zo vertrouwd mee als met zijn hoofdkussen. Flak na de oorlog zei Prins Bernhard eens tegen hem: ,, als we meer kerels van jouw soort hadden, Roeleven, dan zouden we het in Nederland heel wat verder hebben gebracht! “ dat zei de Prins en het doet de zieke borst van Roeleven nog altijd zwellen van trots. Het is één van zijn herinneringen aan een groots verleden.